Τι συμβαίνει
Η αγορά κρυπτονομισμάτων βρίσκεται σε αναταραχή, που επιδεινώθηκε από την κατάρρευση του luna και του stablecoin UST, που συνδέονται και τα δύο με το terra blockchain.
Γιατί έχει σημασία
Πάνω από 15 δισεκατομμύρια δολάρια σε κρυπτονομίσματα έχουν εξαλειφθεί και η κατάρρευση έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με τα stablecoins γενικά. Το κραχ τράβηξε τα βλέμματα πολιτικών και ρυθμιστικών αρχών.
Τι έπεται
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Terraform Labs, Do Kwon, έχει ένα σχέδιο για την αναζωογόνηση του luna, μέσω ενός αμφιβόλου σχεδίου fork
Ας δούμε όμως τι ακριβώς συμβαίνει
Η αγορά κρυπτονομισμάτων δεν είναι ένα ασφαλές μέρος αυτή τη στιγμή: Κοιτάξτε προς οποιαδήποτε κατεύθυνση και θα δείτε κόκκινο. Το Bitcoin και το Ethereum βρίσκονται στα χαμηλότερα σημεία τους από το 2020 και τα altcoins όπως το dogecoin και το cardano τα πηγαίνουν ακόμη χειρότερα. Αν και είναι επώδυνο για τους επενδυτές κρυπτονομισμάτων, αυτή η πτώση δεν είναι άνευ προηγουμένου. Τα κρυπτονομίσματα είναι διαβόητα για την αστάθειά τους και οι θυελλώδεις οικονομικές συνθήκες γκρεμίζουν όχι μόνο τα κρυπτονομίσματα, αλλά και τα χρηματιστήρια παγκοσμίως.
Αυτό που δεν έχει προηγούμενο, ωστόσο, είναι η κατάρρευση του κρυπτονομίσματος luna και του σχετικού stablecoin terraUSD, γνωστό και ως UST. Μπορεί να μην έχετε ακούσει για το UST πριν ή να μην ξέρετε τι είναι stablecoin, αλλά είναι μεγάλη υπόθεση. Δισεκατομμύρια δολάρια σε κρυπτονομίσματα έχουν εξατμιστεί, προκαλώντας σοκ σε ολόκληρη την αγορά.
Υπάρχουν δύο αλληλένδετες ιστορίες εδώ: Αυτή του UST stablecoin και αυτή του luna, που και οι δύο αποτελούν μέρος του terra blockchain. Το νόμισμα UST έχει σχεδιαστεί για να διατηρεί την αξία του 1 $ ανά πάσα στιγμή, αλλά αποσβέστηκε την περασμένη Δευτέρα, στις 9 Μαΐου, και έκτοτε έχει πέσει στα μόλις 13 σεντς. Στη συνέχεια, υπάρχει το luna, το κεντρικό στοιχείο του οικοσυστήματος της Terra. Η αξία του έχει καταρρεύσει σε ένα από τα πιο εντυπωσιακά crashes κρυπτονομισμάτων που έχουν καταγραφεί ποτέ.
Η τιμή του νομίσματος μειώθηκε από 116 δολάρια τον Απρίλιο σε κλάσματα του cent τη στιγμή της γραφής. Τέτοιες πτώσεις έχουμε δει μέχρι τώρα μόνο σε memecoins μικρής κεφαλαιοποίησης στο παρελθόν, αλλά ποτέ σε κάτι στο μέγεθος του luna, το οποίο είχε κεφαλαιοποίηση άνω των 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων μόλις τον περασμένο μήνα.
«Αυτό είναι ιστορικό για τις αγορές κρυπτονομισμάτων», δήλωσε ο Mike Boroughs, συνιδρυτής της εταιρείας επενδύσεων κρυπτονομισμάτων Fortis Digital. «Αυτή είναι μια καθοριστική στιγμή για τον χώρο λόγω του μεγέθους και του αντίκτυπου του όσον αφορά τον αριθμό των ανθρώπων που έχασαν ουσιαστική αξία».
Εδώ είναι όσα πρέπει να γνωρίζετε.
Τι είναι τα Stablecoins;
Για να κατανοήσετε την καταστροφή, πρέπει πρώτα να μάθετε τι είναι ένα stablecoin. Στην ουσία, είναι ένα κρυπτονόμισμα που είναι συνδεδεμένο με ένα πιο σταθερό νόμισμα. Τα μεγαλύτερα τέτοια νομίσματα είναι το tether και το USDC, τα οποία, όπως τα περισσότερα stablecoins, συνδέονται και τα δύο με το δολάριο ΗΠΑ. Έτσι, εάν έχετε 1.000 USDC, για παράδειγμα, μπορούν ανά πάσα στιγμή να ανταλλάσσονται με 1.000 $.
Τα Stablecoins είναι αναπόσπαστα μέρη των ανταλλακτηρίων για το trading αλλά και των “DeFi”, ή της αποκεντρωμένης χρηματοδότησης, που έχουν σχεδιαστεί για να είναι τρόποι για τους επενδυτές να αντισταθμίσουν την αστάθεια της αγοράς κρυπτονομισμάτων. Ας υποθέσουμε ότι η τιμή του Ethereum είναι 2.000 $ — ένας έμπορος θα μπορούσε να ανταλλάξει ένα ETH με 2.000 USDC. Εάν αύριο το ETH πέσει 50% στα 1.000 $, τα 2.000 USDC θα εξακολουθούν να αξίζουν 2.000 $ και θα μπορούν να αγοράσουν 2 ETH. Όταν οι επενδυτές θεωρούν πως πλησιάζει μια πτωτική τάση, βάζουν τα χρήματά τους σε stablecoins όπως το tether, το USDC και, μέχρι αυτή την εβδομάδα, το UST.
Τα Stablecoin παρέχουν επίσης τα μέσα για δανεισμό κρυπτονομισμάτων, καθιστώντας τα μια βασική τεχνολογία του DeFi.
Το νόμισμα terra/UST είναι διαφορετικό από το tether και το USDC κατά έναν βασικό τρόπο — δεν υποστηρίζεται από πραγματικά δολάρια ΗΠΑ, αλλά είναι αυτό που είναι γνωστό ως αλγοριθμικό ή αποκεντρωμένο σταθερό νόμισμα. (Τα αποθέματα της Tether στις ΗΠΑ έχουν ελεγχθεί στο παρελθόν, με κάποιες εικασίες για το πόσα δολάρια έχει στην πραγματικότητα). Η ιδέα είναι ότι, μέσω μερικών έξυπνων μηχανισμών, συν δισεκατομμύρια σε bitcoin αποθεματικά, η δέσμευση του UST μπορεί να διατηρηθεί χωρίς να χρειάζεται να υποστηρίζεται από το δολάριο.
“Ένα αποκεντρωμένο stablecoin είναι το Ιερό Δισκοπότηρο του DeFi”, δήλωσε ο Cyrus Younessi, πρώην επικεφαλής διαχείρισης κινδύνων στο MakerDAO, τον όμιλο πίσω από το DAI stablecoin.
Terra, luna και UST: Τι είναι;
Το Terra είναι ένα blockchain, όπως το ethereum και το bitcoin. Ενώ το blockchain του ethereum παράγει εγγενώς νομίσματα eth, το terra παράγει εγγενώς luna. Πριν από το “depeg”, το luna διαπραγματευόταν στα 85$.
Για να δημιουργηθεί το UST, έπρεπε να κάψετε το luna. Έτσι, για παράδειγμα, την περασμένη εβδομάδα θα μπορούσατε να ανταλλάξετε ένα luna για 85 UST (καθώς το luna άξιζε $85), αλλά το luna θα καταστρεφόταν (“καίγονταν”) στη διαδικασία. Αυτό το πρωτόκολλο αποπληθωρισμού είχε σκοπό να εξασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του luna. Καθώς περισσότεροι άνθρωποι αγόραζαν το UST, περισσότερο luna θα καίγονταν, καθιστώντας το υπόλοιπο απόθεμα luna πιο πολύτιμο.
Για να γίνει ακόμα πιο δελεαστική η χρήση του UST, είχε δημιουργηθεί το Anchor Protocol. Εκεί, μπορούσες είτε να δανειστείς χρήματα, είχε να αποταμιεύσεις τα χρήματα σου (για να τα δανειστούν άλλοι). Σε αυτήν την περίπτωση, το Anchor προσέφερε ένα πολύ γενναιόδωρο επιτόκιο της τάξης του 19,5%! Αν το συγκρίνουμε με το 0,06% που προσφέρουν οι τράπεζες, γίνεται εύκολα αντιληπτό το γιατί πολύ γρήγορα ο κόσμος έσπευσε να αγοράσει το UST και να το καταθέσει στο Anchor Protocol. Αρκεί να σημειώσουμε πως λίγο πριν το “crash”, στο anchor protocol υπήρχαν περισσότερα από 14 δισεκατομμύρια δολάρια!
Το κλειδί στο να διατηρεί το UST της αξία του στο 1 δολάριο ήταν το εξής. Αν οποιαδήποτε στιγμή το UST έπεφτε ας πούμε στα 0,98$, τότε οι χρήστες μπορούσαν να επωφεληθούν (κάνοντας arbitage) με την εξής διαδικασία. Αγόραζαν μαζικά ust στην τιμή των 0,98$, τα “έκαιγαν” και έπαιρναν luna, κερδίζοντας 0,02$ για κάθε ust. Έτσι, ας πούμε αν αγόραζαν 10,000 UST για 9,800$, τα έκαιγαν και έπαιρναν Luna αξίας 10,000$, τα οποία πουλούσαν και έπαιρναν κέρδος 200$. Με αυτήν την διαδικασία, το UST πολύ γρήγορα επέστρεφε στο 1$.
Μετά ήρθαν και τα αποθεματικά. Ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Terraform Labs, Do Kwon, δημιούργησε την Luna Foundation Guard, μια κοινοπραξία της οποίας η δουλειά ήταν να προστατεύει την σύνδεση του UST Με το δολάριο. Η LFG είχε περίπου 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε αποθέματα bitcoin, με σχέδια να φτάσει συνολικά τα 10 δισεκατομμύρια δολάρια. Εάν το UST έπεφτε κάτω από το $1, τα αποθέματα bitcoin θα πωλούνταν και θα αγοραζόταν το UST με τα έσοδα. Εάν το UST ξεπεράσει το $1, οι δημιουργοί θα πουλούσαν το UST μέχρι να επιστρέψει στο $1, με το κέρδος να χρησιμοποιείται για την αγορά περισσότερων bitcoin για την εξόφληση των αποθεμάτων.
Όλα έχουν νόημα. Αλλά το UST, τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, αξίζει 13 σεντς.
Τι πήρε στραβά με το UST;
Όλα ξεκίνησαν το Σάββατο, 7 Μαΐου. Πάνω από 2 δισεκατομμύρια δολάρια UST αφαιρέθηκαν από το Anchor Protocol και εκατοντάδες εκατομμύρια από αυτά πουλήθηκαν αμέσως. Το αν αυτό ήταν μια αντίδραση σε μια ιδιαίτερα ασταθή περίοδο — η αύξηση των επιτοκίων επηρέασε ιδιαίτερα τις τιμές των κρυπτονομισμάτων — ή μια πιο κακόβουλη επίθεση στο σύστημα της Terra είναι ένα θέμα συζήτησης.
Τα δεδομένα δείχνουν πως πρόκειται για ενορχηστρωμένη επίθεση που ξεκίνησε από το Curve pool. Σε αυτό όμως θα αναφερθούμε σε άλλο μας άρθρο.
Οι τεράστιες πωλήσεις ώθησαν την τιμή στα 91 σεντς. Οι χρήστες αλλά και defis όπως το White Whale προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν το arbitrage, ανταλλάσσοντας UST αξίας 90 λεπτών με luna αξίας 1 δολαρίου, αλλά στη συνέχεια εμφανίστηκε ένα νέο πρόβλημα. Μόνο UST αξίας 100 εκατομμυρίων δολαρίων μπορούν να καούν για luna μέσα σε μια ημέρα. Έτσι, πλέον το UST ήταν απροστάτευτο!
Οι επενδυτές, που βρισκόταν ήδη σε εκνευρισμό με την γενικότερη κατάσταση στις αγορές, πανικοβλήθηκαν και άρχισαν να “σηκώνουν” μαζικά τα UST τους από το Anchor Protocol και να τα πουλάνε με market orders, ωθώντας ακόμα πιο κάτω την αξία του UST. Πλέον, είχε ξεκινήσει το λεγόμενο “σπιράλ θανάτου” του luna και τίποτα δεν μπορούσε να το σώσει.
Τα υπόλοιπα.. είναι ιστορία.
Τα πράγματα όμως ήταν ακόμη χειρότερα για τους κατόχους LUNA
Τα χειρότερα όμως ήρθαν για τους κατόχους luna. Η αξία των luna έχει εξαφανιστεί εντελώς: Αφού έφτασε το υψηλό των 120$ τον Απρίλιο, η τρέχουσα τιμή του luna είναι λιγότερο από το ένα πεντηκοστό του cent!
Αν υποθέσουμε πως η επίθεση ήταν ενορχηστρωμένη, τότε είχε πολλά κέρδη. Σίγουρα ο επιτιθέμενος shortare το ust, το luna αλλά και το bitcoin! Αρχικά φρόντισε να έχει μεγάλα κεφάλαια ust ώστε να μπορεί να προκαλέσει την αναταραχή. Σιγά σιγά έχτισε τις short θέσεις του χωρίς να τραβήξει τα βλέμματα, και τότε επέλεξε την καταλληλότερη στιγμή για την επίθεση, η οποία ήταν Σάββατο βράδυ. Δηλαδή οι Ευρωπαίοι έπεφταν για ύπνο και οι Ασιάτες δεν είχαν ξυπνήσει ακόμα, ενώ πολλοί δεν βρισκόντουσαν και στα γραφεία τους λόγο Σαββάτου.
Τότε ήταν η κατάλληλη στιγμή, σήκωσε τα 2 δισ προκαλώντας πανικό, δημιουργήθηκε το σπιράλ θανάτου για luna και ust (ήδη κέρδισε από τα short των ust και luna). Ωστόσο, η συνέχεια ήταν πως το LFG Foundation αναγκάστηκε να πουλήσει μαζικά τα bitcoin του, ενώ το bitcoin βρισκόταν οριακά στο σημείο στήριξης του. Φυσικά, δεν άντεξε και έπεσε με τα market orders του Do Kwon, δημιουργώντας κέρδος και στα bitcoin shorts του επιτιθέμενου.
Φυσικά, αν και υπάρχουν δεδομένα στα blockchain που να υποστηρίζουν τα γραφόμενα μας, αφού δεν αποδεικνύονται απόλυτα, αποτελούν εικασίες. Ο Younessi δεν είναι σίγουρος εάν το depeg προκλήθηκε από μια συντονισμένη επίθεση ή όχι, αλλά είπε ότι η ευθύνη είναι στους προγραμματιστές της Terra που δεν φρόντισαν να φτιάξουν ένα καλύτερο σύστημα που θα άντεχε.
«Η δουλειά μας ως κατασκευαστές DeFi είναι να κατασκευάζουμε συστήματα που να είναι ανθεκτικά [στις επιθέσεις]», είπε.
“Το πρώτο πράγμα που σκέφτεται κάποιος όταν φτιάχνει ένα οικοσύστημα κρυπτονομισμάτων είναι το: Πώς θα άντεχε αυτό εάν ένας τύπος με 100 δισεκατομμύρια δολάρια έμπαινε και προσπαθούσε να το καταστρέψει;”
Cyrus Younessi
Πριν από τέσσερα χρόνια, ενώ εργαζόταν ως αναλυτής DeFi στην Scalar Capital, ο Younessi αποκάλεσε το μοντέλο της Terra «σπασμένο».
“Το Terra θα μπορούσε να έχει γίνει 10 φορές μεγαλύτερο” πριν τελικώς συντριβή, είπε στο CNET.
«Καλύτερα να τρυπήσουμε αυτή τη φούσκα των μη βιώσιμων πρωτοκόλλων νωρίτερα παρά αργότερα».
Γιατί τα παραπάνω είναι πολύ σημαντικά;
Αυτό έχει σημασία για τρεις λόγους.
Πρώτον, πάνω από 15 δισεκατομμύρια δολάρια σε κρυπτονομίσματα έχουν εξαλειφθεί μόνο μέσω του luna και του UST. Υπήρξαν ανέκδοτες αναφορές αυτοτραυματισμού (μέχρι και αυτοκτονίες) από εκείνους που είχαν τοποθετήσει τις περισσότερες αποταμιεύσεις τους στο UST — αν και αυτές δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν, είναι σαφές ότι πολλοί άνθρωποι έχασαν πολλά χρήματα από την κατάρρευση. Ωστόσο, η ζημιά δεν περιορίζεται στο οικοσύστημα του terra, όπως σημειώνει το Boroughs της Fortis Digital. Πολλοί που είχαν εκτέθηκαν στο luna και το UST αναγκάστηκαν να πουλήσουν μεγάλο μέρος του χαρτοφυλακίου τους για να εξισορροπήσουν την κατάσταση.
Δεύτερον, εγείρει ερωτήματα σχετικά με άλλα stablecoins. Και πάλι, το UST ήταν διαφορετικό καθώς ήταν ένα αλγοριθμικό stablecoin, σε αντίθεση με το tether και το USDC. Αλλά η σταθερότητα αυτών των νομισμάτων ήταν πάντα κάπως αμφίβολη: Για παράδειγμα, ο γενικός εισαγγελέας της Νέας Υόρκης πέρυσι κατηγόρησε την Tether ότι είπε ψέματα για το πόσα δολάρια πραγματικά διατηρούσε σε αποθέματα.
Ο Boroughs ανησυχεί ότι, εάν το UST δέχθηκε επίθεση, θα μπορούσαν να γίνουν παρόμοια παιχνίδια εναντίον και των άλλων stablecoins.
“Το ερώτημα στο μυαλό μας είναι, αυτό που συνέβη με το UST θα μπορούσε να γίνει και σε άλλα stablecoins; Εάν οι μεγάλες φάλαινες βρήκαν εδώ ένα playbook που λειτουργεί, μήπως επαναχρησιμοποιήσουν τεχνική και σε άλλα κρυπτονομίσματα.”
Τελευταίο, και ίσως το πιο σημαντικό, η κατάρρευση του UST έχει τραβήξει την προσοχή ισχυρών πολιτικών και ρυθμιστικών αρχών. Η υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν δήλωσε την Τρίτη ότι η κατάρρευση του UST «απλώς δείχνει ότι αυτό το [stablecoin] είναι ένα ταχέως αναπτυσσόμενο προϊόν και ότι υπάρχουν ραγδαία αυξανόμενοι κίνδυνοι».
“Ένα μέρος όπου μπορεί να δούμε κάποια [ρυθμιστική] κίνηση είναι γύρω από τα stablecoins”, δήλωσε την Πέμπτη το μέλος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Hester Pierce.
